TNO, Techleap en Invest-NL hebben een strategische alliantie aangekondigd. Ze bundelen de krachten om tech-gerelateerde innovaties sneller naar de markt te brengen, startups beter te laten opschalen en competitief te maken. Dat maken de drie organisaties vandaag bekend tijdens tech evenement Hello Tomorrow in Parijs.

Om de concurrentiekracht en het toekomstig verdienvermogen van Nederland en Europa veilig te stellen, is versnelling van technologische innovatie en opschaling van tech startups cruciaal.

Slechts vier van de top 50 wereldwijde techbedrijven zijn Europees. In Nederland ontbreekt de prioriteit om de juiste condities op te stellen zodat techbedrijven internationaal kunnen doorgroeien. Hierin moeten we een inhaalslag maken want techbedrijven spelen een belangrijke rol in het aanpakken van de grote uitdagingen zoals de circulaire economie en de energietransitie.

Het potentieel van Nederlands techondernemerschap wordt niet volledig benut. Dit blijkt onder andere uit het aantal nieuwe startups in Nederland dat vorig jaar voor het eerst daalde (van 197 naar 128). Het Nederlandse scale-up ratio (het percentage dat doorgroeit tot minimaal €10 miljoen financiering) steeg van 13% naar 21,5% in de afgelopen vijf jaar. Nederland presteert daardoor nog steeds minder dan het Europese gemiddelde (23%) en de Verenigde Staten (54%).

TNO, Techleap en Invest-NL starten met het thema Compute; innovaties in quantum, semicon en photonics. Nederland heeft in deze technologieën al een sterke positie op het gebied van talent en onderzoek maar het potentieel om kennis te kapitaliseren wordt nog onvoldoende benut. De drie organisaties voeren gezamenlijk onderzoek uit naar de meest veelbelovende bedrijven, internationale concurrentiepositie, hoe de IP/onderzoek-pijplijn eruit ziet, hoe het ondernemersklimaat voor deze bedrijven is en waar de concrete financieringsuitdagingen zitten. Bedrijven met de meeste potentie worden begeleid, gefinancierd en ondersteund door onze faciliteiten en programma’s open te stellen. Ook gaan de organisaties op zoek naar C-suite talent en (internationale) experts om hun groei te versnellen. In een later stadium worden ook andere thema’s gezamenlijk opgepakt.

Google-oprichter Larry Page wil fabrieken efficiënter maken met AI. Daartoe heeft hij een nieuw bedrijf in het leven geroepen genaamd Dynatomics.

Volgens het Amerikaanse technologiemagazine The Information opereert Dynatomics nu nog bewust in stilte. Het bedrijf heeft

AI kan bedrijven helpen om materialen efficiënter te gebruiken door het ontwerp te optimaliseren. Het bedrijf heeft een klein team van ingenieurs samengesteld om met AI ‘hoog geoptimaliseerde ontwerpen’ te ontwikkelen.

Het project wordt geleid door Chris Anderson, die eerder CTO was bij Kittyhawk, een andere start-up van Page die elektrische vliegtuigen ontwikkelde.

In de AI-productiesector zijn er al een enkele spelers. Orbital Materials ontwikkelt een AI-platform voor het ontdekken van nieuwe materialen. PhysicsX biedt simulatietools om ingenieurs in verschillende sectoren te ondersteunen. En het bedrijf Instrumental gebruikt kunstmatige intelligentie om bepaalde afwijkingen vroegtijdig op te sporen.

Lip-Bu Tan wordt de nieuwe CEO van Intel. Hij volgt Pat Gelsinger op, die vervroegd met pensioen ging vanwege uitblijvend financieel succes.

Lip-Bu Tan (65) is afkomstig uit Maleisië, groeide op in Singapore en heeft de Amerikaanse nationaliteit; hij woont al geruime tijd in Californië.

Hij maakte al deel uit van Intels raad van bestuur. Daarvoor was Tan jarenlang CEO van Cadence Design Systems, dat hard- en software maakt voor het ontwerpen van chips, en leidde hij een durfkapitaalfonds. Tan zat daarnaast ook in de raden van bestuur van HPE, Schneider Electric en Softbank.

Tijdens de afwezigheid van Geslinger werd Intel geleid door Dave Zinsner en Michelle Johnston Holthaus op. Zinsner blijft executive vice president en CFO, Johnston Holthaus blijft CEO van Intel Products, de chipontwerpdivisie van het bedrijf.

In 2024 genereerden bijna 1500 artiesten elk meer dan 1 miljoen dollar aan royalty’s via Spotify alleen – en waarschijnlijk meer dan 4 miljoen via alle inkomstenbronnen samen. Dit gaat niet alleen over bekende namen: 80 procent van deze artiesten had in 2024 geen nummer in de Spotify Global Daily Top 50. Dat schrijft Spotify in het jaarlijkse rapport Spotify Loud & Clear 2025.

Voor het tweede opeenvolgende jaar was Spotify wereldwijd de grootste betalende muziekretailer – met een uitbetaling van meer dan 10 miljard dollar aan de muziekindustrie in 2024. Dit brengt de totale uitbetalingen sinds de oprichting op bijna 60 miljard. Spotify heeft in 2024 meer uitgekeerd aan de muziekindustrie dan enig ander bedrijf. Bovendien is onze uitbetaling van $10 miljard de grootste in de geschiedenis van de muziekindustrie – hoger dan enig ander bedrijf ooit in één jaar heeft uitbetaald.

Van de artiesten die in 2024 meer dan 1.000 dollar aan royalty’s via Spotify verdienden, kwam bij meer dan de helft het grootste deel van hun inkomsten van luisteraars buiten hun thuisland. Sterker nog, bijna een derde van hen genereerde meer dan 75 procent van hun inkomsten buiten hun thuisland. Tegelijkertijd heeft meer dan de helft van alle artiesten die meer dan 1000 dollar verdienden, samengewerkt met minstens één artiest uit een ander land. Bij artiesten die meer dan 100.000 dollar genereerden, ligt dit percentage zelfs boven de 80 procent.

In 2024 namen de artiesten die ten minste 1 miljoen dollar via Spotify verdienden muziek op in 17 verschillende talen, meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2017. De artiesten die minstens 100.000 dollar aan royalty’s genereerden, maakten muziek in meer dan 50 talen – eveneens een verdubbeling ten opzichte van 2017.

In 2024 genereerden onafhankelijke artiesten en labels gezamenlijk* meer dan 5 miljard dollar via Spotify. Dat is ongeveer de helft van het totaal uitgekeerde Spotify-royalty’s bedrag – en dat voor het tweede opeenvolgende jaar. Spotify vertegenwoordigt wereldwijd ongeveer een derde van de totale streamingopbrengsten, maar meer dan 50 procent van de streamingopbrengsten voor onafhankelijke artiesten en labels. Dit toont aan dat het Spotify-model unieke kansen creëert voor meer artiesten om een duurzame muziekcarrière op te bouwen.

Het kabinet wil de illegale handel van vapes structureel aanpakken. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) krijgt daarvoor 3 miljoen euro per jaar extra. Daarmee kunnen zij meer handhavers inzetten en investeren in innovatieve handhaving.

Ook worden boetes verhoogd en krijgt de NVWA meer wettelijke bevoegdheden om efficiënter te kunnen handhaven (pdf).

Het kabinet wil niet alleen de online verkoop, maar ook het simpelweg online aanbieden van vapes verbieden. De handhaving op het online verbod wordt daarmee een stuk efficiënter voor de NVWA, omdat dan niet meer bewezen hoeft te worden dat er een online koop heeft plaatsgevonden.

De handhaving op het online verbod is nu nog erg arbeidsintensief, omdat de NVWA moet bewijzen dat er een online koop heeft plaatsgevonden.

Boetes voor overtredingen van de regels voor vapes worden verhoogd. Zo is de boete voor de online verkoop van vapes nu nog maar 1360 euro bij de eerste overtreding. Dat bedrag is te laag en wordt substantieel verhoogd.

Het probleem met vapende jongeren is volgens het kabinet heel serieus. Een kwart van de jongeren tussen de 12 jaar en de 16 jaar heeft ooit gevapet. En een op de zeven doet het zelfs maandelijks. Omdat nicotine na heroïne en crack de meest verslavende drug is die er bestaat, zijn vapes sterk verslavend.

Ook werkt Karremans aan een wetsvoorstel waarbij het in voorraad houden van vapes met smaakjes verboden wordt. Zodat verkopers er niet meer mee wegkomen als grote hoeveelheden (illegale) vapes worden aangetroffen, maar niet zichtbaar worden verkocht.

Ryanair verplicht eind dit jaar het gebruik van een digitale instapkaart die via zijn eigen Ryanair-app. Vanaf 3 november zal het gebruik van een papieren instapkaart niet meer mogelijk zijn en moeten alle reizigers de app gebruiken.

Van de 200 miljoen passagiers die Ryanair heeft maken nog altijd veertig miljoen geen gebruik van de app.

Ryanair CMO Dara Brady stelt: ‘Nu bijna tachtig procent van de Ryanair-klanten al van de myRyanair-app gebruikmaakt, is het tijd om de resterende passagiers over te zetten, waardoor ze hun CO2-voetafdruk verminderen en een betere reiservaring krijgen.’

De Kansspelautoriteit (Ksa) heeft een online kansspelaanbieder aangesproken op het gebruik van spelsoftware met een mogelijkheid tot autoplay. Het aanbieden van autoplay is niet toegestaan. Bij autoplay kan een speler, zonder zelf iets te hoeven doen, automatisch doorspelen na iedere weddenschap.

Omdat deze mogelijkheid verslaving in de hand werkt, is gebruikmaken van autoplay in Nederland verboden. De Ksa ontving een signaal dat een speler aan een online roulettetafel na winst automatisch door kon spelen met de eerdere inzet; deze werd niet van tafel gehaald. Na onderzoek van het signaal concludeerde de Ksa dat het hier inderdaad om autoplay ging. Daarop heeft de aanbieder een sommatiebrief gekregen om de overtreding direct te stoppen en gestopt te houden. Ook moet het spel voor het weer in gebruik mag worden genomen opnieuw gekeurd worden, om autoplay uit te sluiten.

Omdat kansspelaanbieders gebruik maken van software die door derden wordt geleverd, bestaat de kans dat andere aanbieders gebruikmaken van dezelfde software. De Ksa heeft daarom alle aanbieders een brief gestuurd om het verbod op autoplay onder de aandacht te brengen. De Ksa benadrukt dat het de verantwoordelijkheid van de aanbieder is om door derden geleverde software te controleren op mogelijk verboden aanbod of spelfuncties.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft op 18 november 2024 een boete opgelegd van 1,6 miljoen euro aan online broker BUX B.V. (BUX) voor het overtreden van het provisieverbod. Om nieuwe klanten te krijgen gaf BUX een vergoeding aan finfluencers, vergelijkingswebsites en bestaande klanten. Dit soort ‘aanbrengvergoedingen’ is verboden omdat deze niet in het belang van een potentiële klant zijn. BUX heeft de overtredingen inmiddels beëindigd.

BUX is een online broker/beleggingsonderneming waar consumenten zelf kunnen beleggen, zonder advies of vermogensbeheer (execution-only). Om nieuwe klanten te werven maakte BUX gebruik van een ‘affiliate-programma’ en een ‘vriendenprogramma’. Hierbij ontvingen finfluencers, vergelijkingssites en bestaande klanten een vergoeding voor het aanbrengen van potentiële nieuwe klanten. Zulke aanbrengvergoedingen zijn in strijd met het provisieverbod.

Het provisieverbod zorgt ervoor dat beleggingsondernemingen het klantbelang centraal stellen. Het verbod voorkomt dat consumenten, als gevolg van financiële prikkels, een kant op worden gestuurd die niet in hun belang is. In dit geval schakelde BUX onder meer finfluencers in. Zij ontvingen een vergoeding per volger die stappen had gezet in het aanmeldproces voor het openen van een beleggingsrekening. Hiermee had de finfluencer een financieel belang om zoveel mogelijk volgers aan te brengen bij BUX. Het belang van de potentiële belegger kwam hierbij niet in beeld.

De AFM heeft beleggingsondernemingen er al eerder expliciet op gewezen dat het provisieverbod ook van toepassing is op beloningen aan finfluencers. BUX heeft zich hier niet aan gehouden. Per 21 april 2023 heeft BUX de laatste overtreding beëindigd.

Microsoft heeft een speciaal reclameformaat ontwikkeld voor zijn AI assistent Copilot. Tot nu toe is reclame bij AI assistenten nog een zeldzaamheid. Bijzonder in dit geval is dat de reclame niet wordt opgedrongen.

Het eerste formaat heet Microsoft Advertising Showroom. Gebruikers kunnen hierbij vragen stellen over bepaalde producten of diensten en krijgen dan antwoord.

In de toekomst zullen allerlei merken worden geïntegreerd in de Showroom-advertenties, waardoor gebruikers zich rechtstreeks kunnen wenden tot een virtuele merkvertegenwoordiger.

Microsoft is van plan om in april een pilot van de Showroom-advertenties te starten met geselecteerde klanten.

Een tweede advertentieformaat heet dynamische filters. Wanneer gebruikers naar producten zoeken, worden productadvertenties weergegeven. Dynamische filters zullen in maart beginnen met proeven in Engelstalige markten.

X-rivaal Bluesky heeft de maximale tijdsduur voor video’s uitgebreid naar drie minuten, in lijn met zijn concurrenten zoals X (voorheen Twitter) en Meta’s Threads.

Bij X kunnen gebruikers zelfs video’s van vier uur delen (op de website en iOS), op voorwaarde dat ze Premium-abonnees zijn, en video’s van 2 minuten en 20 seconden voor gratis gebruikers. Bij Meta’s Threads zijn video’s tot 5 minuten toegestaan.

Dankzij de nieuwe limiet is Bluesky ook interessanter geworden als alternatief voor TikTok.

Een andere nieuwe functie heet ‘Chat-verzoeken’, die berichten van onbekende gebruikers in een aparte inbox weergeeft, vergelijkbaar met Instagram.

Op initiatief van de Nederlandse minister Dirk Beljaarts (Economische Zaken) hebben negen landen met elkaar afgesproken om de Europese halfgeleiderindustrie te versterken. De ministers van België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Polen en Spanje hebben vandaag in Brussel de zogenoemde Semicon Coalition opgericht. De samenwerking legt zich toe op extra innovatie, het uitbreiden van de Europese positie naar andere onderdelen in de waardeketen en het sneller brengen van technologie naar de markt. 

Halfgeleiders zijn een bouwsteen voor vrijwel alle bedrijfsprocessen, apparaten, machines en consumentenproducten. Het versterken van de Europese positie in deze keten is niet alleen een economische prioriteit, maar volgens de minister ook een strategische noodzaak voor het behoud van welvaart en veiligheid, zo stellen de negen landen. Betere samenwerking helpt bovendien om de Europese autonomie, weerbaarheid en het verdienvermogen te verbeteren. De coalitie gaat voor haar doelen samenwerken de Europese Commissie die bij de lancering vandaag aanwezig was.

Doelen van de coalitie zijn onder meer het uitbreiden van de productiecapaciteit binnen de EU en het nog verder versterken van de huidige Europese wereldspelers in de halfgeleiderwaardeketen. Het initiatief van de negen landen speelt ook in op de wereldwijde toename van overheidsinvesteringen in de sector. Zo is er op dit moment via de EU Chips Acteen gezamenlijke financiering van €43 miljard voor de Europese halfgeleiderketen beschikbaar. Andere grote internationale miljarden projecten zijn de CHIPS & Science Act in de VS, The Big Fund in China en investeringen in Zuid-Korea, Taiwan en Japan. De Semicon Coalitiongaat daarom ook samen met de Europese Commissie voor de langere termijn kijken naar de wijze van ondersteuning.

Vanaf vandaag krijgen alle abonnees van NRC online onbeperkt toegang tot The New York Times. Dit biedt NRC-lezers de kans om hun horizon verder te verbreden ‘met nog meer onafhankelijke journalistiek’.

‘De ontwikkelingen in Amerika volgen elkaar razendsnel op en dat heeft niet alleen invloed op de Verenigde Staten zelf, maar ook op de rest van de wereld. Daarom vinden wij het belangrijker dan ooit dat onze lezers optimaal geïnformeerd blijven, ook door The New York Times. De missie van NRC gaat verder dan mensen informeren over wat er gaande is in de wereld; we willen onze abonnees ook daadwerkelijk verder helpen door onze diepgravende analyses en onderzoeksjournalistiek,’ zegt Patricia Veldhuis, hoofdredacteur van NRC.

NRC en The New York Times delen een gemeenschappelijke visie op de rol van journalistiek in de samenleving.

Vanaf vandaag kunnen NRC-abonnees een code aanvragen die hen een jaar lang toegang geeft tot alles van The New York Times, inclusief News, Games, Cooking, Audio, Wirecutter en The Athletic.

Bewoners van Centrum en De Pijp in Amsterdam ervaren overlast door toeristen die in hun buurt verblijven. Om de leefbaarheid te verbeteren, wil het college van burgemeester en wethouders het aantal nachten voor (online) vakantieverhuur halveren: van 30 naar 15 per jaar. Dit zou gelden voor heel stadsdeel Centrum en de wijken Nieuwe Pijp en Oude Pijp.

De maatregel maakt deel uit van de ‘escalatieladder vakantieverhuur’. Met vakantieverhuur bedoelen we dat er toeristen in een woning verblijven als de bewoner zelf weg is. Met de escalatieladder wil het college begrijpelijk en helder laten zien welke stappen het wil nemen om de overlast door vakantieverhuur wijkgericht aan te pakken en de leefbaarheid in wijken te verbeteren.

De eerste maatregel van de escalatieladder is het halveren van het aantal toegestane verhuurnachten. Als dat niet genoeg helpt, kan de gemeente vakantieverhuur in bepaalde wijken tijdelijk, voor drie jaar, helemaal verbieden. Het college monitort de situatie en kan regels weer versoepelen of terugdraaien als de balans in een wijk is hersteld.
Strengere regels voor vakantieverhuur

De afgelopen jaren zijn de regels voor vakantieverhuur al aangescherpt. In 2014 bracht de gemeente het aantal verhuurdagen, bijvoorbeeld via Airbnb, terug van 60 naar 30 per jaar. Daarnaast gelden extra verplichtingen voor verhuurders: zij moeten zich registreren, een vergunning aanvragen en hun verhuur melden.

Het college bespreekt de uitwerking van de escalatieladder vakantieverhuur eerst met belangenorganisaties. Daarna kunnen bewoners en andere belanghebbenden reageren op het voorstel. Dit gebeurt vlak voor de zomer als onderdeel van de inspraak op de Huisvestingsverordening. Uiterlijk in december 2025 neemt de gemeenteraad een besluit. Bij goedkeuring gelden de nieuwe regels vanaf april 2026.

Airbnb is uiteraard niet gelukkig met de plannen: ‘Het verder beperken van het recht van Amsterdammers om hun woning te delen, biedt geen oplossing voor overtoerisme. Deze nieuwe beperking op kortetermijnverhuur is slechts een politieke afleiding van de echte uitdagingen waar Amsterdam mee kampt. Dit beleid raakt Amsterdammers die afhankelijk zijn van verhuur, terwijl het toerisme wordt omgeleid naar duurdere hotels en de problemen rond leefbaarheid onopgelost blijven.’

Bovendien maken volledige woningen op Airbnb slechts ongeveer 2 procent van de totale overnachtingen in het centrum van Amsterdam uit, een verwaarloosbaar aandeel in vergelijking met verblijven in hotels en andere accommodaties met een hoge bezettingsgraad in het stadscentrum, stelt het bedrijf.

Er zouden volgend Airbnb lessen moeten worden getrokken uit het beleid van New York City, waar een lokaal verbod op kortetermijnverhuur averechts heeft gewerkt. Daar werden namelijk alledaagse reizigers uit de stad geprijsd en lokale verhuurders kwamen in de problemen.

Regels voor kortetermijnverhuur moeten altijd datagestuurd, doelgericht en proportioneel zijn, in lijn met de EU-richtlijnen. Lokale beperkingen zouden zich moeten richten op hotels, die volgens Airbnb de grootste veroorzakers zijn van overtoerisme in historische stadscentra zoals Amsterdam.

De Digital Platforms, onderdeel van Mediahuis, breiden uit met een eigen social team onder leiding van Boyan van der Heijden. Recent is Anisa Boonman in het team gestart als content creator. Met hun kennis en ervaring gaan zij de platforms verder versterken. 

De Digital Platforms bestaan uit de merken Manners, NSMBL, J/M Ouders, Famme, BEDROCK, WANT en Culy. Ook de socials van Metro neemt het team voor hun rekening.

Van der Heijden werkte eerder bij de NPO, waar hij zeven jaar heeft gewerkt als redacteur en social media-specialist. Boonman was hiervoor online marketeer in de culturele sector en content creator bij EO Hoedan, een online platform voor twintigers. Naast haar Communicatieopleiding rondde ze twee mediagerichte talentontwikkelingstrajecten af.

OpenAI neemt voor 350 miljoen dollar een belang in beurskandidaat CoreWeave. Het AI-bedrijf belooft voor twaalf miljard dollar aan business aan de Amerikaanse datacenterbouwer.

De techwereld smult van de deal, want er wordt naar gekeken als een nieuwe ontwikkeling in een soapopera. Immers, de grootaandeelhouder in OpenAI is Microsoft. Dat tweetal sprak juist af dat OpenAI met anderen mag gaan daten, maar nog niet te innig knuffelen.

De eerste date is CoreWeave. Het doel van CEO Sam Altman: minder afhankelijk worden van Microsofts AI-infrastructuur en, dus, minder ‘huur’ betalen. Anders gezegd: het is een stapje naar zelfstandigheid.

Dat is ook de reden dat OpenAI investeert in Stargate, het megaconcept waarbij de deelnemers 500 miljard dollar (!) investeren in versnelde, gezamenlijk bouw van AI-infrastructuur.

CoreWeave spreekt met belangstellende investeerders over een beursgang. Die kan ergens in de komende dagen of weken plaatsvinden, al zijn daar formeel nog geen uitspraken over gedaan.

De meeste datacentra van CoreWeave staan in de VS. Het heeft er eentje in Zweden en een in Spanje en bracht er recent twee online in Engeland. Noorwegen staat nog op de planning.

Tegen het einde van 2024 opende Coreweave 28 datacenters wereldwijd, met nog eens 10 nieuwe datacenters gepland in 2025. In Europa wil het 2,2 miljard dollar investeren en 1,3 miljoen in het VK.

De koers van het aandeel HelloFresh is na bekendmaking van de jaarcijfers vandaag met een kleine vijftien procent gedaald.

Een kleine omzetgroei (+1%) tot 7,6 miljard euro en aantrekkende winstcijfers konden beleggers vandaag toch niet bekoren. De koers van HelloFresh staat onder druk, ook al belooft het bedrijf beterschap en degelijke plannen voor 2025.

Het jaar 2024 stond bij de Duitsers in het teken van bestendiging. Marketinggeld ging liever naar het behouden van bestaande, winstgevende klanten dan onafgebroken jagen op nieuwe gebruikers. Twintig procent van de omzet ging naar marketing, evenveel als in 2023.

Al met al daalde het aantal orders met vier procent naar 115 miljoen. Daar staat tegenover dat de gemiddelde orderwaarde steeg, met vijf procent tot 66,50 euro.

HelloFresh’ winst voor bijzondere lasten over de twaalf maanden tot 31 december 2024 kwam uit op 399 miljoen euro.

Het bedrijf is van plan zijn assortiment dit jaar uit te breiden met near-food items. Ze noemen: vitaminen, mineralen en supplementen. Dat moet de winst per klant weer wat opschroeven. De belofte aan beleggers: “We bouwen ’s werelds leidende digital first FMCG-concern.”

Een andere belofte: het aantal verzonden maaltijdboxen zal met tien procent afnemen. Dat was niet helemaal naar de smaak van beleggers.

De Nederlandse economie mist acht miljard euro economische groei, omdat te weinig investeringen plaatsvinden in AI en digitale bedrijven.

Andere landen doen dat wel en plukken daar vroeg of laat wel de vruchten van. Ter waarde van miljarden euro’s.

Zonder extra steun blijven Nederlanders en Nederlandse bedrijven achter in de wereldwijde AI-adoptie. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Implement Consulting Group, uitgevoerd in opdracht van Google.

De techreus publiceerde het rapport eerder vandaag. Van het type digitale bedrijven waarnaar onderzoek werd gedaan, zijn er momenteel circa 6.100 in Nederland. Samen zorgen zij voor 150.000 banen. Het potentieel van deze bedrijven wordt niet goed benut. “Nederland ontving in 2024 slechts 2,3 procent van het Europese durfkapitaal voor generatieve AI, terwijl we als land 6,3 procent van de Europese economie vertegenwoordigen.”

Als de digitaal en technische georiënteerde bedrijven zouden opschalen naar het niveau van de beste OESO-landen, zo luidt de stelling, dan zou dit jaarlijks 8,1 miljard extra aan de economie kunnen toevoegen en 53.000 hoogwaardige banen creëren. Daarbij blijkt uit de studie dat deze digitale bedrijven gemiddeld negentig procent productiever zijn dan traditionele ondernemingen.

De belangrijkste drempels zijn: het uitblijven van venture capital in dit domein, complexe regelgeving die het moeilijk maakt om grensoverschrijdende investeringen te doen en, als laatste, het tekort aan gekwalificeerde medewerkers. Nederland kampt met een tekort aan beta-studenten.

Tuinplantenwinkel Yarinde is bezig om van elke plant in zijn shop een videootje te maken. Elk item krijgt zelfs zijn eigen naam, om het praten erover makkelijker te maken.

“Hoe groot en breed wordt Bram uiteindelijk”, is een vraag die op de klantenservice van de groene winkel die hierdoor niet heel vreemd meer is.

“We proberen alle aspecten van de winkel zo makkelijk mogelijk te maken”, licht ondernemer Henk Jan Bijmolt toe. “Het aantal serivceproblemen daalt, omdat mensen letterlijk zíen wat ze kopen.”

Bij grote, generieke webwinkels is het praktijk van alledag om productpagina’s te verrijken met unieke multimedia. Denk aan korte filmpjes die tonen hoe een jurkje, trui of broek valt. Bij tuinplanten geldt in principe hetzelfde, maar dan met andere variabelen. “Dan heb je het, zeker bij meerstemmige, over de vraag hoeveel takken hij heeft en hoe ze staan. Om maar een voorbeeld te noemen.”

Het filmen is op zich geen grote stap. Bij het ontvangen van de nieuwe producten gaat een selectie over een ‘draaitafel’. De pirouette wordt in beeld vastgelegd (voorbeeld), direct naar het Shopify-CMS ingeschoten en het staat online.

De noviteit is sinds twee weken live. “Het idee kwam voort uit opmerkingen in mijn omgeving. Veel mensen zeggen dat ze planten niet makkelijk online kopen, omdat ze willen zien hoe ze er in het echt uitzien.”

Yarinde ging vorig jaar in assortiment terug van 2.500 planten naar 1.000. En veranderde van logistiek model, van dropshippen naar levering uit eigen voorraad. Dat drukt de bezorgtijd van vijf à acht dagen naar ‘vandaag besteld, morgen in huis’. Iets waar bijvoorbeeld hoveniers een genoegen mee wordt gedaan.

Afgelopen weekend ging, vanwege het mooie weer en de directe beschikbaarheid van het assortiment, praktisch de hele voorraad er doorheen. De ondernemer schaalt op om beter te kunnen voldoen aan toekomstige vraag en kocht meer dan een hectare grond in Coevorden met bedrijfspand.

Nele Albers (TU Delft) ontwikkelde een AI-coach die gebruikmaakt van psychologisch geïnformeerde Reinforcement Learning (RL), een vorm van machine learning waarbij een model leert door middel van belonen, vergelijkbaar met hoe mensen gedrag aanleren. Albers baseerde haar onderzoek op inzichten uit gedragsveranderingstheorieën en gegevens uit drie grootschalige studies met elk meer dan 500 deelnemers.

Naast de technische kant onderzocht Albers ethische, economische en psychologische aspecten en analyseerde ze hoe verschillende factoren bijdragen aan effectieve gedragsverandering, namelijk: hoe stoppende rokers kunnen worden overtuigd, wat hen wordt gevraagd te doen en door wie ze moeten worden ondersteund.

AI-coaches in eHealth-toepassingen zouden mensen effectief kunnen begeleiden bij gedragsverandering en tegelijkertijd kosten kunnen besparen. Toch worden deze toepassingen nog niet breed ingezet. Uitdagingen blijven bijvoorbeeld uitval en een gebrek aan betrokkenheid. Beter afgestemde ondersteuning – die rekening houdt met kennis, motivatie, vitaliteit, denkpatronen – kan het gebruik systematisch verhogen.

Een belangrijke bevinding uit haar onderzoek is dat ondersteuning effectiever is wanneer deze zich aanpast aan de situatie van een individu, bijvoorbeeld bij het voorstellen van verschillende activiteiten. Zo kan de AI-coach iemand stimuleren om na te denken over prikkels die het verlangen naar roken oproepen of over de persoon die ze in de toekomst willen zijn.

De al 45 jaar bestaande vaktitel Entertainment Business (en voorganger Muziek & Beeld) voor professionals in de entertainmentindustrie gaat zich volledig richten op muziek.

Feitelijk werd die koers al eerder ingezet. Vanaf 2014 werd Entertainment Business Live (EB Live) toegevoegd aan het portfolio. Daarmee werd ingehaakt op de veranderende businessmodellen in de muziekindustrie, ingegeven door de komst van legale streaming- en downloadplatforms en het groeiende belang van live-inkomsten.

De toegenomen focus op muziek viel samen met de afnemende aandacht voor film en games in Entertainment Business. Dat proces werd versterkt door teruglopende investeringen in vakjournalistiek door de film- en game-industrie.